Cijnsboek van Hoegaarden - 1582

Hoegaarden was een Luikse enclave in het hertogdom Brabant waar heel wat onroerende goederen (akkers, weilanden, vijvers, wijngaarden, ..) cijnsplichtig waren aan de Luikse prinsbisschop.

Om het beheer van al die cijnsverplichtingen in goede banen te leiden, creëerde de cijnsheffer meestal een cijnshof met enerzijds een rechtbank die (enkel) recht sprak over cijnsgerelateerde betwistingen en anderzijds een administratie om de verschuldigde gelden te innen.

Prinsbisschop Ernst van Beieren stelde voor zijn cijnshof in Hoegaarden Jan Remwaer aan als rentmeester. Die maakte in 1582 een cijnsboek op, een overzicht van alle cijnsplichtige goederen met hun ligging, hun grootte, de aard en de huidige en vroegere bezitter.

Dit levert uiteraard een belangrijke bron aan namen op voor het Hoegaarden van het einde van de zestiende eeuw, overigens een zeer woelige periode; en van voor de aanvang van de parochieregisters die maar in 1621 beginnen. Niet alleen komen er vele inwoners van Hoegaarden zelf aan bod, maar ook eigenaars en kerkelijke instellingen van buiten de gemeente worden vermeld.

Paul Vanduynhoven transcribeerde de 130 folio's van het register, dat in het Rijksarchief van Leuven bewaard wordt. Wij stellen u deze transcriptie op twee verschillende wijzen voor.

Enerzijds hebben we de digitale versie ervan opgeladen op de website van FV Leuven. Met de ctrl-F functie kunt u er de tekst doorzoeken.

Maar anderzijds kunt u het geheel ook 'ter hand' nemen, dankzij de gedrukte versie van deze boeiende bronbewerking. Het boek telt 110 pagina’s, waarvan 99 pagina’s transcriptie.